Ngày 18/6/2025, Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ Nhân tạo (ABAII) chính thức ra mắt hai bộ giáo trình Blockchain Cơ bản và Giáo trình Bitcoin Cơ bản. Đây là những tài liệu đào tạo đầu tiên do Viện ABAII chủ trì biên soạn, nhằm chuẩn hóa kiến thức nền tảng về công nghệ blockchain và tài sản số, đáp ứng chiến lược phát triển nguồn nhân lực công nghệ bài bản, thực tiễn và có hệ thống.

Tại lễ ra mắt, TS. Lê Linh Lương, Phó Viện trưởng ABAII, nhấn mạnh: “Hai bộ giáo trình này là kết quả của quá trình ấp ủ và biên soạn công phu, nhằm lấp đầy khoảng trống về học liệu chính thống trong lĩnh vực blockchain tại Việt Nam. Chúng tôi kỳ vọng đây sẽ là tài liệu nền tảng, giúp chuẩn hóa kiến thức, phục vụ đào tạo bài bản cho sinh viên, giảng viên và cộng đồng công nghệ. Việc tiếp cận blockchain không nên bắt đầu từ đầu tư hay trào lưu, mà từ nền tảng tư duy công nghệ, đó cũng là mục tiêu cốt lõi của dự án này.”

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain Việt Nam, Viện trưởng Viện ABAII, khẳng định: “Một hệ sinh thái công nghệ không thể phát triển từ những dự án rời rạc hay ứng dụng ngắn hạn. Tri thức nền là yếu tố cốt lõi. Giáo trình này không chỉ phổ biến kiến thức mà còn định hình tư duy logic, giúp đào tạo đội ngũ chuyên gia am hiểu và vận hành công nghệ hiệu quả, từ đó đưa Việt Nam tham gia thị trường công nghệ toàn cầu một cách chủ động.”

Ra mắt Giáo trình Blockchain Cơ bản và Giáo trình Bitcoin cơ bản: Bước tiến quan trọng trong chuẩn hóa học liệu tiếng Việt và đào tạo nhân lực cho chuyển đổi số

Chia sẻ về Giáo trình Bitcoin Cơ bản, Trung tướng Đặng Vũ Sơn, Nguyên Trưởng Ban Cơ yếu Chính phủ, Cố vấn Cấp cao Hiệp hội Blockchain Việt Nam, cũng là chủ biên của giáo trình, cho biết: “Bitcoin không chỉ là một loại tiền, mà là một cấu trúc công nghệ phản ánh rõ nét đặc điểm kinh tế, chính trị của thời đại số”.

Giáo trình Bitcoin Cơ bản gồm 10 chương, hơn 120 trang, trình bày tổng quan từ nguồn gốc của Bitcoin sau khủng hoảng tài chính 2008, cơ chế hoạt động của khối Genesis, giao thức Proof-of-Work (PoW), mô hình UTXO, Lightning Network, đến các vấn đề về pháp lý, bảo mật, môi trường và triển vọng tương lai của tài sản số. Đây là một trong những tài liệu tiên phong tại Việt Nam, kết hợp góc nhìn kỹ thuật, chính sách và an ninh công nghệ.

Trong khi đó, Giáo trình Blockchain Cơ bản của TS. Lục Như Quỳnh, Giảng viên Học viện Kỹ thuật Mật mã, Ban Cơ yếu Chính phủ kết hợp với các thành viên trong Hội đồng khoa học và đội ngũ giảng viên Viện ABAII cùng biên soạn, gồm 9 chương, bao quát các khái niệm cốt lõi như sổ cái phân tán, thuật toán đồng thuận, phân loại blockchain, hợp đồng thông minh (smart contract), Web3, DeFi, tích hợp AI, cùng các ứng dụng thực tiễn trong tài chính, giáo dục, y tế và quản trị công.

Giáo trình còn phân tích các xu hướng công nghệ mới như token hóa, định danh phi tập trung (DID), NFT và các nền tảng blockchain phổ biến như Ethereum, Binance Smart Chain, Solana, Polkadot. TS. Lục Như Quỳnh khẳng định, tài liệu được biên soạn không nhằm gây tò mò mà hướng đến việc học, hiểu và ứng dụng thực sự trong môi trường Việt Nam.

Sau khi nghe các diễn giả trình bày, GS.TSKH Hoàng Văn Huây, Nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, Cố vấn Cấp cao Hiệp hội Blockchain Việt Nam, đánh giá cao nỗ lực của Viện ABAII trong việc xây dựng học liệu bài bản bằng tiếng Việt. Ông nhấn mạnh: “Tri thức bản địa là yếu tố then chốt để công nghệ blockchain phát triển bền vững và phù hợp với thực tiễn Việt Nam.”

Bà Nguyễn Vân Hiền, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Blockchain Việt Nam, Phó Viện trưởng Viện ABAII, cho biết giáo trình không chỉ phục vụ đào tạo nội bộ mà còn được thiết kế theo chuẩn học liệu, sẵn sàng cho việc chia sẻ có chọn lọc, tiến tới xuất bản để phục vụ các cơ sở đào tạo, nghiên cứu và cơ quan quản lý. “Phổ cập blockchain một cách chính quy là mục tiêu dài hạn, đòi hỏi lộ trình cẩn trọng và chất lượng”, bà Hiền nhấn mạnh.

Lễ mắt hai bộ giáo trình về Blockchain và Bitcoin đánh dấu bước khởi đầu cho hành trình chuẩn hóa học liệu blockchain bằng tiếng Việt, đặt nền tảng cho đào tạo đội ngũ chuyên gia, nhà quản lý và doanh nghiệp tiếp cận công nghệ một cách chính thống. Trong thời gian tới, Viện ABAII sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống học liệu, mở rộng hợp tác và phát triển các chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu chuyển đổi số quốc gia.