Bản tin AI hàng tuần do Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo ABAII thực hiện, mang đến những thông tin quan trọng về trí tuệ nhân tạo và đổi mới công nghệ. Xuất bản vào mỗi thứ Hai, bản tin giúp độc giả nắm bắt xu hướng, ứng dụng thực tiễn và những tác động của AI đến các lĩnh vực kinh tế, khoa học và đời sống.
TOP 5 SỰ KIỆN AI TIÊU BIỂU TẠI VIỆT NAM TUẦN 19/5 – 25/5
Ngày 20/5/2025, Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ Nhân tạo (ABAII) phối hợp cùng Hiệp hội Blockchain Việt Nam tổ chức hội nghị tập huấn với chủ đề “Ứng dụng trí tuệ nhân tạo và hướng dẫn an toàn thông tin” dành cho hơn 300 cán bộ kiểm sát tại TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu.
Sự kiện diễn ra kết hợp giữa trực tiếp và trực tuyến, thu hút sự tham gia của lãnh đạo Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) ba địa phương cùng nhiều kiểm sát viên và công chức thuộc các cấp đơn vị.
Tại hội nghị, đồng chí Lê Văn Đông – Viện trưởng VKSND TP.HCM – nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ứng dụng AI trong công tác kiểm sát, đặc biệt là việc khai thác Phần mềm Trợ lý ảo do VKSND Tối cao phát triển nhằm tra cứu văn bản và xử lý thông tin nghiệp vụ.
Đồng chí kêu gọi toàn ngành cần nghiêm túc đánh giá hiệu quả vận hành phần mềm hiện có, đẩy mạnh số hóa hồ sơ và nâng cao kỷ luật công vụ trong môi trường số.
Ông Đào Trung Thành, Phó Viện trưởng ABAII, phân tích vai trò chiến lược của AI trong ngành pháp lý, dẫn chứng rằng AI có thể đạt độ chính xác tới 94% khi rà soát văn bản – cao hơn mức trung bình của luật sư.
Ông cũng giới thiệu các công cụ như Casetext, LegalZoom và ChatGPT đang được ứng dụng trong nhiều công ty luật quốc tế nhằm tăng hiệu suất, giảm rủi ro và chuẩn hóa quy trình pháp lý.
Ngoài ra, cán bộ kiểm sát được trực tiếp hướng dẫn sử dụng các công cụ AI như phần mềm Tra Cứu Luật, Trợ lý ảo và ChatGPT. Buổi tập huấn được đánh giá cao về tính thiết thực, góp phần nâng cao năng lực công nghệ số cho ngành kiểm sát và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực pháp lý.
Ngày 20/5/2025, tại Hà Nội, lễ Tổng kết và Trao giải cuộc thi “AI for Good Việt Nam 2025” đã diễn ra trong không khí trang trọng và truyền cảm hứng. Sự kiện đánh dấu bước trưởng thành của một thế hệ học sinh Việt Nam sẵn sàng ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để giải quyết các vấn đề xã hội vì một tương lai bền vững, bao trùm và nhân văn.
Cuộc thi do Viện Nghiên cứu quản lý Phát triển bền vững (MSD United Way Việt Nam) và Tổ chức Giáo dục InterEdu khởi xướng, với sự đồng hành của nhiều tổ chức trong nước và quốc tế.
Gần 900 đội thi đến từ 48 tỉnh, thành phố đã tham gia, với hơn 450 sản phẩm hợp lệ, tập trung vào các vấn đề như sức khỏe tâm thần, bình đẳng giới, bảo vệ môi trường, giáo dục cá nhân hóa và hỗ trợ người yếu thế.
Vòng chung kết diễn ra vào ngày 10/5, chọn ra 15 đội xuất sắc nhất từ các cấp học. Các dự án được đánh giá cao nhờ tính sáng tạo và khả năng ứng dụng AI vào thực tiễn. Một số ý tưởng như hỗ trợ người khuyết tật, cảnh báo thiên tai, chăm sóc sức khỏe tinh thần… đã được đề xuất triển khai thử nghiệm.
Phát biểu tại sự kiện, bà Nguyễn Phương Linh – Viện trưởng MSD – nhấn mạnh: “AI không còn là đích đến mà là công cụ để con người trao quyền và kết nối. Quan trọng không phải là công nghệ, mà là con người đứng sau công nghệ”.
Tư tưởng này được các diễn giả quốc tế, lãnh đạo các bộ ngành và đại diện Đại sứ quán Hà Lan đồng tình, coi đây là một mô hình giáo dục công nghệ đầy nhân văn.
Lễ tổng kết cũng mở ra định hướng phát triển cho giai đoạn tiếp theo: xây dựng nền tảng học liệu AI for Good, kết nối cộng đồng giáo viên – học sinh công dân số và tổ chức các cuộc thi thường niên nhằm lan tỏa tư duy sáng tạo, có trách nhiệm trong việc sử dụng AI phục vụ cộng đồng.
Ngày 19/5/2025, tại Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, lễ phát động Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2025 lĩnh vực Công nghệ số đã diễn ra với chủ đề “Làn sóng AI – Cơ hội và thách thức”. Đây là sự kiện tiêu biểu thúc đẩy tinh thần đổi mới sáng tạo, bám sát định hướng của Nghị quyết 57 về phát triển công nghệ số và chuyển đổi số quốc gia.
Chủ đề năm nay là “AI và Dữ liệu lớn – Công nghệ kiến tạo đột phá”, khuyến khích các sản phẩm áp dụng công nghệ lõi như AI, Big Data, blockchain và điện toán đám mây, hướng tới phục vụ Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.
Ông Lê Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch Hội Khuyến học Việt Nam, cho biết giải thưởng đã trải qua 17 năm với hơn 3.500 bài dự thi và hơn 210 công trình được tôn vinh.
Theo ông Nguyễn Long – Chủ tịch Hội đồng Giám khảo, các sản phẩm dự thi nên hướng đến tính ứng dụng cao, đặc biệt trong bối cảnh AI đang thay đổi thế giới từng ngày.
Ông nhấn mạnh người trẻ muốn đi xa trong lĩnh vực này cần trang bị vững kiến thức toán học, xác suất – thống kê và lập trình. Sinh viên có thể chọn tự phát triển sản phẩm cốt lõi hoặc tận dụng các nền tảng AI tạo sinh hiện có để mang lại giá trị thực tiễn nhanh chóng.
Đại diện VNPT – nhà tài trợ chính, kỳ vọng giải thưởng tiếp tục là bệ phóng cho những tài năng trẻ góp phần giải quyết bài toán lớn của đất nước. Những sản phẩm đoạt giải trong các mùa trước như hệ thống định danh VNPT eKYC, camera AI giao thông hay chatbot hành chính đã chứng minh khả năng ứng dụng thực tiễn rõ rệt.
Giải thưởng Nhân tài Đất Việt không chỉ là nơi ghi nhận những sáng kiến công nghệ xuất sắc mà còn là hành trình hun đúc tư duy sáng tạo, tinh thần trách nhiệm và khát vọng phụng sự cộng đồng bằng công nghệ “Made in Vietnam”.
Trong khuôn khổ triển lãm VietOffice 2025 tại Hà Nội, hội thảo với chủ đề “A.I. trong giáo dục – Mở khóa tương lai cho nhân tài Việt Nam” đã diễn ra, quy tụ đại diện Bộ Giáo dục và Đào tạo, các chuyên gia công nghệ, doanh nghiệp Edtech, giảng viên và sinh viên đến từ nhiều tỉnh, thành trên cả nước.
Sự kiện đặt trọng tâm vào vai trò ngày càng quan trọng của trí tuệ nhân tạo (A.I.) trong đổi mới giáo dục và phát triển toàn diện năng lực người học.
Các diễn giả tại hội thảo nhấn mạnh rằng A.I. đang trở thành công cụ đắc lực trong cá nhân hóa học tập, giúp học sinh chủ động hơn trong tiếp cận tri thức.
Việc ứng dụng A.I. trong giáo dục không chỉ hỗ trợ giảng dạy hiệu quả mà còn góp phần nâng cao tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo – những kỹ năng thiết yếu trong thời đại số.
Điểm nhấn của sự kiện là lễ ra mắt bộ sách “A.I. & Coding – Trí tuệ nhân tạo và Ngôn ngữ lập trình” do Công ty Cổ phần Truyền thông và Văn hóa Con Sóc phát hành. Đây là tài liệu giáo dục dành cho trẻ em, được thiết kế sinh động, trực quan với các bài tập ứng dụng giúp phát triển tư duy công nghệ từ sớm.
Phát biểu tại hội thảo, ông Bùi Điệp – Giám đốc Công nghệ BMS Labs – nhận định: “A.I. đang thay đổi mọi lĩnh vực, và giáo dục là một trong những nơi A.I. có thể tạo ra sự chuyển biến rõ rệt, từ phương pháp học tập truyền thống sang cách tiếp cận chủ động, linh hoạt hơn”.
Hội thảo kết thúc với phiên thảo luận mở, nơi các đại biểu cùng chia sẻ trải nghiệm thực tiễn, thảo luận về cơ hội và thách thức trong việc triển khai A.I. tại các cơ sở giáo dục. Sự kiện không chỉ khẳng định vị thế của A.I. trong đổi mới giáo dục mà còn mở ra hướng đi mới cho phát triển nhân tài trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ.
Grab vừa công bố chiến lược phát triển công nghệ dài hạn tại Việt Nam, nhấn mạnh AI là trọng tâm trong mọi hoạt động. Theo báo cáo thường niên 2024, doanh thu của Grab tại Việt Nam đạt 228 triệu USD, tăng gần 23% so với năm 2023 và hơn 70% so với năm 2022.
Việt Nam hiện đóng góp hơn 8% tổng doanh thu khu vực của Grab, chỉ đứng trên các thị trường nhỏ như Campuchia, Myanmar, và dưới các thị trường lớn hơn như Malaysia, Indonesia hay Singapore.
Tại sự kiện GrabX Product Showcase tổ chức tháng 4 ở Singapore, CEO Grab – ông Anthony Tan – khẳng định tầm nhìn “AI-First with Heart”, nghĩa là phát triển các sản phẩm với AI làm nền tảng, nhưng vẫn đặt con người làm trung tâm. Grab hiện đang vận hành hơn 1.000 mô hình AI, tích hợp vào hầu hết dịch vụ nhằm hỗ trợ người dùng, đối tác tài xế và doanh nghiệp.
Tại Việt Nam, Grab đã mở trung tâm Nghiên cứu & Phát triển (R&D) tại TP.HCM từ năm 2020 nhằm tăng cường hiểu biết thị trường và phát triển các giải pháp công nghệ phù hợp. Đặc biệt, công nghệ AI được ứng dụng trong việc dẫn đường cho tài xế xe máy, tối ưu hóa lộ trình, hỗ trợ giao tiếp cho doanh nghiệp nhỏ và cải thiện trải nghiệm người dùng.
Ông Suthen Thomas – Giám đốc công nghệ (CTO) của Grab – cho biết mỗi quốc gia Đông Nam Á đều có đặc điểm khác biệt, từ ngôn ngữ, văn hóa đến quy định, do đó Grab ưu tiên phát triển giải pháp AI mang tính bản địa hóa cho từng thị trường.
Ông Thomas cũng đánh giá cao nguồn nhân lực công nghệ chất lượng cao của Việt Nam, là kết quả của các chính sách đầu tư bài bản vào giáo dục công nghệ. Điều này lý giải tại sao Grab cam kết đào tạo, nâng cao năng lực kỹ sư Việt Nam, góp phần xây dựng một hệ sinh thái công nghệ mạnh mẽ trong tương lai.
Bối cảnh này càng trở nên thuận lợi khi Việt Nam đang đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, hướng tới mục tiêu nền kinh tế số chiếm 20,5% GDP vào năm 2025 và 30% trong dài hạn.
TOP 5 SỰ KIỆN AI TIÊU BIỂU TRÊN THẾ GIỚI TUẦN 19/5 – 25/5
Ngày 20/5/2025, tại hội nghị thường niên dành cho lập trình viên, Google chính thức công bố “AI Mode” – chế độ tìm kiếm mới được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo, giúp người dùng tra cứu thông tin dưới dạng hội thoại với một “chuyên gia ảo”. Tính năng này đã được thử nghiệm trong bộ phận Google Labs trước khi mở rộng cho toàn bộ người dùng tại Mỹ.
Google cũng tích hợp mô hình ngôn ngữ Gemini 2.5 vào thuật toán tìm kiếm, đồng thời bắt đầu thử nghiệm nhiều tính năng AI mới như: tự động mua vé sự kiện, tìm kiếm qua video trực tiếp, và cho phép AI truy cập vào các ứng dụng như Gmail để cá nhân hóa kết quả theo thói quen người dùng.
Ngoài ra, Google còn hé lộ kế hoạch quay lại thị trường kính thông minh với sản phẩm kính thực tế mở rộng Android XR, tích hợp camera rảnh tay và trợ lý AI điều khiển bằng giọng nói. Dòng kính này được thiết kế hợp tác với Gentle Monster và Warby Parker, nhằm cạnh tranh với kính thông minh Meta Ray-Ban.
Tuy nhiên, sự chuyển dịch sang tìm kiếm bằng AI cũng gây ảnh hưởng đến lưu lượng truy cập web. Một nghiên cứu của BrightEdge cho thấy tỷ lệ người dùng click vào kết quả tìm kiếm đã giảm 30% trong năm qua, do họ hài lòng với phần trả lời nhanh từ “AI Overviews” – tính năng tóm tắt thông tin bằng AI xuất hiện đầu trang kết quả.
Bất chấp cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các nền tảng như ChatGPT hay Perplexity, Google tự tin rằng AI Mode sẽ giúp củng cố vị thế thống lĩnh của công cụ tìm kiếm này. Theo thống kê, Google ghi nhận 136 tỷ lượt truy cập/tháng, gấp 34 lần ChatGPT.
Một gói đăng ký “Ultra” cao cấp cũng được Google công bố, với giá 250 USD/tháng, bao gồm 30TB lưu trữ và quyền truy cập ưu tiên vào toàn bộ công nghệ AI của hãng – vượt xa gói “AI Pro” hiện tại có giá 20 USD/tháng.
Ngày 19/5/2025, OpenAI chính thức ra mắt Codex – một trợ lý AI chuyên biệt cho lập trình viên, hiện tích hợp trực tiếp trong ChatGPT dành cho người dùng các gói Pro, Enterprise và Team.
Codex được thiết kế để tự động hóa các tác vụ lập trình như viết mã, sửa lỗi, chạy kiểm thử và trả lời các câu hỏi liên quan đến code. Đây là bước tiến mạnh mẽ của OpenAI trong việc đưa AI trở thành một “đồng đội lập trình” thực sự.
Codex vận hành dựa trên mô hình Codex-1, được tinh chỉnh từ mô hình o3 nổi tiếng của OpenAI, nhằm tối ưu cho các nhiệm vụ kỹ thuật phần mềm. Nhờ đó, công cụ có thể viết mã rõ ràng hơn, làm theo hướng dẫn chính xác và tự mình lặp lại kiểm thử cho đến khi hoàn tất nhiệm vụ.
Môi trường hoạt động của Codex là đám mây an toàn, tách biệt với internet (air-gapped) để đảm bảo tính bảo mật, đồng thời có thể kết nối với GitHub để truy cập kho mã nguồn cá nhân.
Giao diện của Codex xuất hiện ở thanh bên của ChatGPT, hỗ trợ theo dõi tiến độ công việc và nhắc nhở hành động. Codex có thể thực hiện đa nhiệm và đặc biệt từ chối viết mã độc hại, đảm bảo nguyên tắc sử dụng AI có trách nhiệm. Thời gian hoàn thành tác vụ có thể dao động từ 1 đến 30 phút, tùy theo độ phức tạp của yêu cầu.
Bên cạnh đó, OpenAI cũng đang ứng dụng Codex nội bộ để tự động hóa các công việc phát triển như tạo tài liệu kỹ thuật, dựng khung tính năng mới, hay thực hiện các tác vụ lặp lại. Đồng thời, Codex CLI – công cụ lập trình qua dòng lệnh – cũng được nâng cấp với mô hình mới o4-mini, hiện đã có sẵn thông qua API dành cho lập trình viên.
Sự ra đời của Codex thể hiện rõ định hướng của OpenAI trong cuộc đua AI dành cho lập trình, cạnh tranh trực tiếp với các sản phẩm như GitHub Copilot của Microsoft hay Claude Code của Anthropic. Codex không chỉ là một công cụ tiết kiệm thời gian mà còn đặt nền móng cho một tương lai nơi AI hợp tác cùng con người trong phát triển phần mềm.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Đài Bắc (Đài Loan) ngày 21/5/2025, Jensen Huang – CEO của Nvidia – cho rằng các lệnh kiểm soát xuất khẩu chip AI từ Mỹ sang Trung Quốc đã không đạt được hiệu quả như mong đợi. Thay vào đó, chúng đã thúc đẩy các công ty công nghệ Trung Quốc, như Huawei, đẩy nhanh tiến trình phát triển công nghệ nội địa.
Ông Huang nhận định rằng các quy định của Washington nhằm ngăn Trung Quốc tiếp cận chip AI cao cấp đã khiến Nvidia mất dần vị thế thống trị tại thị trường Trung Quốc – từ 95% thị phần cách đây 4 năm, nay chỉ còn khoảng 50%. Trong khi đó, Huawei và các đối thủ nội địa đã dần lấp đầy khoảng trống bằng các sản phẩm chip “đủ dùng” cho nhu cầu AI trong nước.
Mặc dù chip của Huawei không mạnh bằng Nvidia, nhưng các công ty Trung Quốc vẫn sử dụng để cung cấp dịch vụ AI cho người dân và doanh nghiệp. Chính phủ Bắc Kinh hiện đang thúc đẩy các doanh nghiệp ưu tiên dùng chip nội địa, giảm phụ thuộc vào công nghệ Mỹ.
Nvidia vẫn muốn tiếp tục bán chip AI cho Trung Quốc, bất chấp việc bị Mỹ siết chặt kiểm soát. Công ty đã chịu khoản lỗ 5,5 tỷ USD do không thể bán lô chip đã sản xuất cho thị trường Trung Quốc. Ông Huang còn cho biết đã gặp trực tiếp các quan chức kinh tế hàng đầu tại Bắc Kinh sau khi Mỹ mở cuộc điều tra về khả năng vi phạm quy định xuất khẩu của Nvidia.
Mặt khác, Nvidia đang hưởng lợi lớn từ các thị trường khác. Ông Huang gần đây đã đến vùng Vịnh cùng Tổng thống Trump để ký kết các thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD bán chip AI cao cấp cho Saudi Arabia và UAE. Chính quyền Trump cho rằng các thương vụ này sẽ mở rộng vị thế AI toàn cầu của Mỹ.
Tóm lại, ông Huang nhấn mạnh: thay vì kiềm chế Trung Quốc, lệnh cấm chip của Mỹ lại kích thích ngành công nghệ Trung Quốc phát triển nhanh hơn, trong khi làm suy giảm vị thế của các công ty Mỹ tại thị trường lớn thứ hai thế giới.
Ngày 19/5/2025, Tổng thống Mỹ Donald Trump chính thức ký ban hành Đạo luật “Take It Down”, một quy định pháp lý mới nhằm đối phó với sự gia tăng của các hình ảnh nhạy cảm, đặc biệt là hình ảnh giả mạo tạo ra bởi trí tuệ nhân tạo (AI). Đạo luật được thông qua với sự đồng thuận tuyệt đối của lưỡng đảng trong Quốc hội Mỹ.
Theo quy định, bất kỳ cá nhân nào cố ý phát tán hình ảnh hoặc video nhạy cảm mà không có sự đồng thuận của người xuất hiện trong đó, dù là hình thật hay sản phẩm AI như deepfake, sẽ phải đối mặt với mức án lên đến 3 năm tù giam.
Ngoài ra, các nền tảng trực tuyến bắt buộc phải gỡ bỏ các nội dung vi phạm trong vòng 48 giờ sau khi nhận được yêu cầu từ nạn nhân, nếu không sẽ chịu trách nhiệm dân sự.
Phát biểu tại lễ ký, Tổng thống Trump khẳng định: “Công nghệ AI đã bị lạm dụng để quấy rối phụ nữ, phát tán hình ảnh nhạy cảm giả mạo trái ý muốn. Từ hôm nay, hành vi đó chính thức là phạm pháp.”
Đệ nhất phu nhân Melania Trump – người ủng hộ mạnh mẽ đạo luật này – nhấn mạnh công nghệ AI và mạng xã hội, nếu không được kiểm soát, có thể trở thành “vũ khí làm lệch lạc nhận thức và gây tổn thương sâu sắc”.
Thực tế cho thấy, hàng loạt chính trị gia, người nổi tiếng và thậm chí học sinh trung học tại Mỹ đã trở thành nạn nhân của video deepfake nhạy cảm, được tạo ra và phát tán bởi chính bạn học. Những vụ việc này không chỉ vi phạm quyền riêng tư, mà còn gây hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe tinh thần, từ bắt nạt học đường đến tống tiền qua mạng.
Đạo luật “Take It Down” được đánh giá là một bước đi pháp lý mạnh mẽ, đặt ra ranh giới rõ ràng cho việc sử dụng AI và bảo vệ quyền riêng tư cá nhân trong thời đại số.
Ngày 22/5/2025, Anthropic – công ty AI do cựu nhân sự OpenAI sáng lập và được Amazon hậu thuẫn – đã chính thức công bố Claude 4, thế hệ mô hình AI mạnh mẽ nhất của họ tính đến thời điểm hiện tại.
Bộ đôi sản phẩm gồm Claude Opus 4 và Claude Sonnet 4, được đánh giá là “thiết lập tiêu chuẩn mới” cho các tác vụ phức tạp như phân tích dữ liệu lớn, viết mã, sản xuất nội dung chất lượng cao và thực hiện các nhiệm vụ dài hạn như một nhân viên thực thụ.
Theo ông Jared Kaplan, Giám đốc khoa học của Anthropic, công ty đã ngừng đầu tư vào chatbot truyền thống từ cuối năm 2024, để tập trung vào việc cải thiện khả năng xử lý công việc phức tạp của Claude. Claude Opus 4 thậm chí có thể làm việc độc lập suốt 7 giờ – tương đương một ngày làm việc hành chính.
Kaplan cũng thừa nhận, khi nhóm phát triển thử thu hồi quyền truy cập để tiếp tục tinh chỉnh mô hình, các tester không ai muốn dừng sử dụng Claude Opus 4, cho thấy mức độ vượt trội rõ rệt.
Ngoài khả năng lập trình xuất sắc, Claude 4 còn hỗ trợ truy cập file cục bộ, trích xuất thông tin, ghi nhớ kiến thức theo thời gian, và kết hợp nhuần nhuyễn giữa suy luận logic và sử dụng công cụ hỗ trợ.
Ông Mike Krieger, Giám đốc sản phẩm Anthropic, cho biết trước đây ông chỉ coi Claude như một “đối tác tư duy”, nhưng từ Claude 4 trở đi, AI đã làm phần lớn công việc viết thay ông, và “thậm chí tôi không còn nhận ra văn phong của mình nữa”.
Anthropic cũng công bố mức doanh thu hàng năm vượt 2 tỷ USD trong quý I/2025 – tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Số lượng khách hàng chi hơn 100.000 USD/năm đã tăng gấp 8 lần trong vòng một năm. Công ty mới đây cũng nhận được gói tín dụng luân chuyển 5 năm trị giá 2,5 tỷ USD, nhằm củng cố vị thế trong cuộc đua AI toàn cầu ngày càng tốn kém.
English 
Vietnamese