Bản tin AI hàng tuần do Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo ABAII thực hiện, mang đến những thông tin quan trọng về trí tuệ nhân tạo và đổi mới công nghệ. Xuất bản vào mỗi thứ Hai, bản tin giúp độc giả nắm bắt xu hướng, ứng dụng thực tiễn và những tác động của AI đến các lĩnh vực kinh tế, khoa học và đời sống.
TOP 5 SỰ KIỆN AI TIÊU BIỂU TẠI VIỆT NAM TUẦN 14/04 – 20/04
1. Viện ABAII phối hợp Đại học Y Dược TP.HCM triển khai AI trong giảng dạy và nghiên cứu y khoa
Trong hai ngày 15–16/4/2025, Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ Nhân tạo ABAII phối hợp với Đại học Y Dược TP.HCM tổ chức buổi đào tạo “Ứng dụng AI trong Nghiên cứu và Giảng dạy Y khoa”, thu hút hơn 40 giảng viên tham dự. GS.TS Trần Diệp Tuấn, Chủ tịch Hội đồng Trường, nhấn mạnh tầm quan trọng của AI trong đào tạo y khoa hiện đại và cam kết triển khai các chương trình hợp tác dài hạn cùng Viện ABAII. Theo ông, việc ứng dụng AI không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là bước đi chiến lược để nâng cao chất lượng giảng dạy và nghiên cứu.
Buổi đào tạo tập trung giới thiệu các ứng dụng AI nổi bật như chẩn đoán hình ảnh (AI đọc ảnh võng mạc chính xác 95%), phân tích X-quang, MRI, phát triển thuốc, mô phỏng đào tạo,… Ông Đào Trung Thành, Phó Viện trưởng ABAII, nhấn mạnh AI giúp giảng viên tối ưu hóa bài giảng, đồng thời mở ra nhiều đột phá trong đào tạo và nghiên cứu lâm sàng. Ngoài ra, ThS. Nguyễn Minh Cường giới thiệu cách sử dụng các công cụ AI phổ biến như ChatGPT Plus, Gemini, Gamma, kết hợp no-code để thiết kế bài giảng, tóm tắt nghiên cứu và xây dựng workflow hiệu quả, phù hợp tiêu chuẩn học thuật.
Bên cạnh ứng dụng kỹ thuật, chương trình đặc biệt nhấn mạnh các vấn đề đạo đức, pháp lý và bảo mật trong môi trường y khoa. Ông Trần Việt Hùng, Nguyên Phó Chánh Văn phòng Trung ương Đảng, Cố vấn cấp cao Hiệp hội Blockchain Việt Nam đề xuất mô hình triển khai AI hiệu quả cần dựa trên 5 trụ cột: nâng cao nhận thức, lựa chọn công nghệ phù hợp, xây dựng dữ liệu tập trung, phát triển nhân sự chuyên trách và duy trì mạng lưới chia sẻ nội bộ. Sự kiện đánh dấu bước khởi đầu cho chiến lược số hóa giáo dục y khoa của Đại học Y Dược TP.HCM, hướng tới xây dựng mô hình đào tạo hiện đại, kết nối liên ngành và hội nhập toàn cầu.
2. Hàn Quốc đề xuất hợp tác phát triển AI cùng Việt Nam
Trong khuôn khổ Diễn đàn CICON VIETNAM 2025, ông Joo Young Sup – cựu Bộ trưởng Bộ Doanh nghiệp vừa và nhỏ và Khởi nghiệp Hàn Quốc – nhận định rằng sự phát triển mạnh mẽ của AI đang mở ra cơ hội công bằng hơn cho các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Ông kỳ vọng hai nước Việt Nam – Hàn Quốc có thể đẩy mạnh hợp tác chiều sâu trong các lĩnh vực chiến lược như bán dẫn, đào tạo nhân lực chất lượng cao và xây dựng thể chế hỗ trợ đổi mới sáng tạo, nhằm không chỉ tiếp nhận mà còn làm chủ và dẫn dắt công nghệ AI toàn cầu.
Về phía Việt Nam, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân cho biết, Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược quốc gia về AI từ năm 2020 và đặt mục tiêu kinh tế số chiếm 30% GDP vào năm 2030. Việt Nam dự kiến dành 2% GDP cho R&D, đặc biệt là trong lĩnh vực AI. Theo ông Quân, việc thúc đẩy quan hệ Việt – Hàn nên dựa trên ba trụ cột: nghiên cứu, đào tạo và thương mại hóa sản phẩm; đồng thời phát huy thế mạnh tương đồng về lịch sử và văn hóa để cùng phát triển công nghệ tiên tiến.
Ông Quân đề xuất Hàn Quốc tiếp tục chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp Việt, như cách nước này từng tài trợ VKIST theo mô hình KIST. Cùng quan điểm, ông Phạm Hồng Quất – Cục trưởng Cục Phát triển thị trường và Doanh nghiệp khoa học và công nghệ – cũng nhấn mạnh tiềm năng hợp tác xây dựng các tổ hợp nghiên cứu chung, tập trung vào AI tạo sinh. Việt Nam đang định hướng phát triển hạ tầng dữ liệu dùng chung, siêu máy chủ và điện toán đám mây để hỗ trợ hệ sinh thái đổi mới sáng tạo nội địa kết nối với mạng lưới toàn cầu.
3. Qualcomm muốn xây trung tâm R&D AI tại Việt Nam
Ngày 16/4/2025, tại cuộc gặp Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, ông Jilei Hou – Phó Chủ tịch cấp cao phụ trách kỹ thuật của Qualcomm – cho biết tập đoàn đang lên kế hoạch xây dựng một trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) quy mô lớn tại Việt Nam. Đây dự kiến sẽ là trung tâm R&D về AI lớn thứ ba của Qualcomm trên toàn cầu, chỉ sau Ấn Độ và Ireland. Với định hướng phát triển chiến lược trong các lĩnh vực như 5G, AI, bán dẫn, IoT và phần mềm, Qualcomm thể hiện sự quan tâm ngày càng sâu sắc đến thị trường và tiềm lực công nghệ của Việt Nam.
Qualcomm hiện có văn phòng tại Hà Nội và TP.HCM, cùng một trung tâm R&D đầu tiên tại Đông Nam Á được thành lập từ năm 2020. Gần đây nhất, vào đầu tháng 4, Qualcomm công bố mua lại MovianAI – công ty con của VinAI chuyên về trí tuệ nhân tạo tạo sinh (genAI). Theo ông Jilei Hou, MovianAI sở hữu đội ngũ chuyên gia AI xuất sắc, và thương vụ này không chỉ thể hiện cam kết đầu tư dài hạn vào hệ sinh thái AI tại Việt Nam mà còn nhằm thúc đẩy nghiên cứu, phát triển nhân tài và tạo dấu ấn tại khu vực.
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đánh giá cao nỗ lực của Qualcomm, đặc biệt là trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và kết nối Việt Nam vào chuỗi giá trị toàn cầu. Ông khuyến khích tập đoàn xây dựng lộ trình cụ thể phát triển MovianAI, đồng thời tận dụng chính sách ưu đãi về AI và bán dẫn của Việt Nam. Song song với việc đầu tư hạ tầng R&D, lãnh đạo Chính phủ cũng đề xuất Qualcomm phát triển các chương trình đào tạo để giúp thế hệ trẻ Việt Nam sớm tiếp cận, ứng dụng và làm chủ công nghệ AI trong tương lai.
4. AI xuất hiện trong cuộc thi về tin học văn phòng
Cuộc thi Vô địch Tin học Văn phòng Thế giới – Viettel 2025 chính thức khai mạc sáng 20/4 với sự tham gia của gần 2.000 thí sinh đến từ 230 đội tuyển trên toàn quốc. Đây là mùa giải thứ 16 tại Việt Nam, do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và IIG Việt Nam tổ chức, với sự tài trợ của Tập đoàn Viettel. Điểm nổi bật năm nay là lần đầu tiên bài thi tích hợp yếu tố Trí tuệ nhân tạo (AI), giúp đánh giá năng lực ứng dụng công nghệ mới của thí sinh trong Word, Excel và PowerPoint – thể hiện sự cập nhật với xu thế chuyển đổi số toàn cầu.
Cuộc thi được tổ chức trong bối cảnh Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị về chuyển đổi số đã được ban hành, và Trung ương Đoàn triển khai chương trình hành động cụ thể. Tại lễ khai mạc, anh Nguyễn Minh Triết – Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam – khẳng định cuộc thi góp phần nâng cao năng lực số cho thanh thiếu niên, trang bị hành trang lập nghiệp và nuôi dưỡng khát vọng hội nhập quốc tế. Ngoài việc tìm kiếm tài năng, BTC cũng đặc biệt quan tâm đến thí sinh đến từ các vùng khó khăn như Tây Nguyên, Trung du miền núi phía Bắc, và Đồng bằng sông Cửu Long.
Giải thưởng khu vực được trao cho các thí sinh xuất sắc tại các địa phương, góp phần khuyến khích phong trào học CNTT trên cả nước. Sau vòng loại quốc gia, 6 thí sinh xuất sắc nhất sẽ được vinh danh là Đại sứ MOS Việt Nam và đại diện quốc gia dự thi vòng chung kết thế giới tại Orlando, Mỹ vào tháng 7/2025. Đây không chỉ là sân chơi công nghệ số quy mô lớn mà còn là bước đệm đưa trí tuệ Việt vươn tầm quốc tế.
5. AI giúp xanh hoá khu công nghiệp Việt Nam
Trong bối cảnh công nghiệp hóa và yêu cầu phát triển bền vững tại Việt Nam, trí tuệ nhân tạo (AI) đang nổi lên như một công cụ chiến lược trong việc phát triển bất động sản công nghiệp xanh. AI không chỉ hỗ trợ tự động hóa và tối ưu năng lượng mà còn giúp các khu công nghiệp vận hành thông minh, giảm phát thải và đáp ứng tiêu chuẩn môi trường. Nhờ đó, AI góp phần quyết định tính bền vững và cạnh tranh của các dự án công nghiệp trong dài hạn.
Các ứng dụng cụ thể của AI bao gồm giám sát và điều chỉnh hệ thống cơ điện như chiếu sáng, nhiệt độ, độ ẩm và chất lượng không khí, giúp tiết kiệm năng lượng và kéo dài tuổi thọ thiết bị. AI cũng hỗ trợ thiết kế công trình theo hướng tiết kiệm năng lượng và thân thiện môi trường thông qua mô phỏng, tối ưu ánh sáng tự nhiên và vật liệu xây dựng. Đặc biệt, với các dự án hướng đến chứng chỉ công trình xanh như LEED, BREEAM hay Lotus, AI giúp đơn giản hóa quy trình tuân thủ, theo dõi hiệu quả vận hành và đảm bảo tiêu chuẩn trong suốt vòng đời công trình.
Nhờ những lợi ích này, bất động sản công nghiệp ứng dụng AI đang trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều doanh nghiệp. Các khu công nghiệp xanh thường đạt được mức giá thuê và tỷ lệ lấp đầy cao hơn, đồng thời cải thiện mức độ hài lòng của khách thuê. AI không chỉ là giải pháp công nghệ mà còn là yếu tố tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững cho nhà phát triển trong kỷ nguyên công nghiệp xanh.
TOP 5 SỰ KIỆN AI TIÊU BIỂU TRÊN THẾ GIỚI TUẦN 14/04 – 20/04
1. xAI bổ sung tính năng ‘trí nhớ’ cho Grok
Công ty xAI của Elon Musk vừa công bố tính năng mới “trí nhớ” cho chatbot Grok, cho phép ghi nhớ thông tin từ các cuộc trò chuyện trước đó nhằm cá nhân hóa trải nghiệm người dùng. Tính năng này hiện có sẵn bản beta trên Grok.com và ứng dụng iOS, Android, tuy nhiên chưa hỗ trợ người dùng tại EU và Anh do quy định về quyền riêng tư. Người dùng có thể tắt hoặc xoá từng phần ký ức theo nhu cầu.
Việc bổ sung tính năng trí nhớ giúp Grok tiến gần hơn tới các đối thủ lớn như ChatGPT của OpenAI và Gemini của Google – những nền tảng AI đã sớm triển khai khả năng ghi nhớ để cá nhân hóa phản hồi. Tính năng mới được giới thiệu là “minh bạch”, cho phép người dùng biết rõ Grok đang nhớ những gì và dễ dàng kiểm soát thông tin được lưu trữ.
Động thái này thể hiện tham vọng của xAI trong việc đưa Grok trở thành đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ trong lĩnh vực AI tạo sinh. Trong bối cảnh cá nhân hóa và khả năng ghi nhớ đang trở thành tiêu chuẩn trải nghiệm người dùng, xAI kỳ vọng sẽ nâng cao sự hiện diện của Grok trên mạng xã hội X – nền tảng do Elon Musk sở hữu, và mở rộng năng lực ứng dụng AI vào các kịch bản tương tác phong phú hơn.
2. Chính quyền Trump cân nhắc lệnh cấm DeepSeek
Chính quyền Tổng thống Trump đang xem xét áp đặt các biện pháp hạn chế mới nhằm vào phòng thí nghiệm AI Trung Quốc DeepSeek, bao gồm giới hạn khả năng tiếp cận chip AI của Nvidia và có thể cấm người dùng Mỹ truy cập dịch vụ của công ty này. Đây là một phần trong chiến lược cạnh tranh công nghệ với Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đang ngày càng nóng bỏng.
DeepSeek nhanh chóng thu hút sự chú ý tại Mỹ nhờ chiến lược giá thấp và các mô hình AI tiên tiến, buộc các công ty công nghệ Mỹ phải điều chỉnh chính sách. Tuy nhiên, công ty này đang bị nghi ngờ “chưng cất” mô hình từ OpenAI, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, làm dấy lên lo ngại về an ninh công nghệ và đạo đức trong nghiên cứu AI.
Nếu được thực thi, các lệnh hạn chế của Mỹ có thể cản trở đáng kể khả năng phát triển AI của DeepSeek, đồng thời thiết lập tiền lệ cho các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt hơn đối với các công ty công nghệ Trung Quốc. Đây được xem là động thái thể hiện quyết tâm của Mỹ trong việc giữ vững vị thế dẫn đầu trong cuộc đua AI toàn cầu.
3. OpenAI triển khai hệ thống giám sát
OpenAI vừa triển khai hệ thống giám sát mới mang tên “safety-focused reasoning monitor” nhằm giám sát các mô hình AI tiên tiến nhất của họ – o3 và o4-mini – trước những rủi ro liên quan đến sinh học và hóa học. Hệ thống này được thiết kế để nhận diện và ngăn chặn các yêu cầu nhạy cảm như hướng dẫn tạo vũ khí sinh học, giúp mô hình từ chối phản hồi các nội dung nguy hiểm. Báo cáo an toàn cho thấy hệ thống đã chặn được 98,7% các yêu cầu có nguy cơ cao trong các thử nghiệm nội bộ.
Cơ chế vận hành của hệ thống giám sát dựa trên việc đánh giá nội dung đầu vào theo chính sách an toàn của OpenAI. Đội “red team” đã dành hơn 1.000 giờ để xây dựng dữ liệu huấn luyện, đánh dấu các cuộc hội thoại rủi ro. Dù đạt hiệu quả cao, OpenAI vẫn thừa nhận những giới hạn của hệ thống, đặc biệt với các yêu cầu mới chưa được mô phỏng, và sẽ tiếp tục giám sát thủ công trong một số trường hợp nhạy cảm.
Dù các mô hình o3 và o4-mini không vượt ngưỡng “rủi ro cao” đối với sinh học, chúng được đánh giá là hiệu quả hơn so với GPT-4 trong việc xử lý thông tin phức tạp. Tuy nhiên, OpenAI đang chịu một số chỉ trích từ các nhà nghiên cứu vì chưa minh bạch đầy đủ, đặc biệt là với việc chưa công bố báo cáo an toàn cho GPT-4.1. Dù vậy, việc áp dụng hệ thống giám sát mới cho thấy nỗ lực của OpenAI trong việc kiểm soát các rủi ro tiềm ẩn từ công nghệ AI tạo sinh.
4. Microsoft phát triển mô hình AI 1-bit
Microsoft vừa giới thiệu BitNet b1.58 2B4T – mô hình AI 1-bit lớn nhất từ trước đến nay với 2 tỷ tham số, hoạt động hiệu quả trên cả CPU thông thường như Apple M2. Khác với các mô hình AI truyền thống sử dụng nhiều bit để biểu diễn trọng số, BitNet chỉ sử dụng ba giá trị (-1, 0, 1), giúp giảm mạnh yêu cầu về bộ nhớ và tài nguyên tính toán. Mô hình được huấn luyện trên 4 nghìn tỷ token – tương đương khoảng 33 triệu cuốn sách.
Trong các bài benchmark như GSM8K và PIQA, BitNet b1.58 2B4T vượt trội so với nhiều mô hình cùng kích cỡ như Llama 3.2 1B (Meta), Gemma 3 1B (Google) và Qwen 2.5 1.5B (Alibaba). Không chỉ đạt điểm số cao hơn, mô hình còn cho thấy tốc độ xử lý nhanh gấp đôi so với đối thủ trong một số trường hợp, đồng thời sử dụng ít bộ nhớ hơn đáng kể, làm nổi bật tiềm năng của công nghệ AI nén (bitnets) trong việc tối ưu hóa hiệu năng trên thiết bị phần cứng nhẹ.
Tuy nhiên, để khai thác tối đa hiệu suất của BitNet b1.58 2B4T, người dùng phải sử dụng framework riêng biệt là bitnet.cpp, hiện vẫn bị giới hạn về khả năng tương thích và không hỗ trợ GPU. Điều này đặt ra thách thức về tính linh hoạt trong triển khai, dù mô hình cho thấy tiềm năng lớn cho các ứng dụng AI chạy trên thiết bị giới hạn tài nguyên như thiết bị di động hoặc IoT trong tương lai.
5. Google sử dụng AI đình chỉ
Google vừa công bố đã đình chỉ 39,2 triệu tài khoản quảng cáo trong năm 2024 – gấp ba lần so với năm trước, nhờ ứng dụng các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) để phát hiện sớm các hành vi gian lận. Các mô hình AI này giúp nhận diện tài khoản mạo danh doanh nghiệp, sử dụng thông tin thanh toán giả mạo và ngăn chặn quảng cáo vi phạm ngay từ trước khi hiển thị. Trong năm qua, Google đã thực hiện hơn 50 cải tiến dựa trên LLM nhằm tăng cường an toàn trên toàn bộ nền tảng, song vẫn duy trì giám sát thủ công bởi đội ngũ chuyên gia.
Google cũng tăng cường nỗ lực chống lại quảng cáo deepfake và lừa đảo bằng cách cập nhật hơn 30 chính sách và triển khai các biện pháp kỹ thuật. Kết quả là hơn 700.000 tài khoản vi phạm bị đình chỉ và số báo cáo về quảng cáo deepfake giảm tới 90%. Tại Mỹ, Google đình chỉ 39,2 triệu tài khoản và gỡ 1,8 tỷ quảng cáo vi phạm liên quan đến lạm dụng mạng quảng cáo, gian lận, y tế và quảng cáo cá nhân hóa. Ở Ấn Độ, số tài khoản bị đình chỉ lên tới 2,9 triệu – đứng thứ hai toàn cầu.
Tổng cộng, Google chặn 5,1 tỷ quảng cáo và xóa 1,3 tỷ trang vi phạm trong năm 2024. Con số này giảm so với năm 2023, cho thấy hiệu quả của việc phát hiện và xử lý sớm các tài khoản độc hại, nhờ sự phối hợp giữa AI và con người. Ngoài ra, trong bối cảnh một nửa dân số thế giới đi bỏ phiếu năm 2024, Google đã xác minh 8.900 nhà quảng cáo bầu cử mới và gỡ 10,7 triệu quảng cáo bầu cử, bảo đảm an toàn thông tin chính trị trên nền tảng.
Tin tức liên quan:
Vietnamese 
English