Bản tin AI hàng tuần do Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ nhân tạo ABAII thực hiện, mang đến những thông tin quan trọng về trí tuệ nhân tạo và đổi mới công nghệ. Xuất bản vào mỗi thứ Hai, bản tin giúp độc giả nắm bắt xu hướng, ứng dụng thực tiễn và những tác động của AI đến các lĩnh vực kinh tế, khoa học và đời sống.

TOP 5 SỰ KIỆN AI TIÊU BIỂU TẠI VIỆT NAM TUẦN 12/5 – 18/5

1. Khai giảng khóa học Đạo đức AI đầu tiên tại Việt Nam do Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ Nhân tạo ABAII và Đại sứ quán Hoa Kỳ tổ chức

Ngày 12-13/5/2025 tại Hà Nội và ngày 15-16/5/2025 tại TP Hồ Chí Minh, Viện Công nghệ Blockchain và Trí tuệ Nhân tạo ABAII phối hợp với Đại sứ quán Hoa Kỳ đã chính thức khai giảng Khóa học Đạo đức AI đầu tiên tại Việt Nam. Đây là chương trình đào tạo chuyên sâu về đạo đức trong phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, nhằm thúc đẩy việc xây dựng và sử dụng công nghệ một cách có trách nhiệm, minh bạch và an toàn.

Khóa học thu hút hơn 700 lượt đăng ký, trong đó có 500 học viên chính thức tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, bao gồm các chuyên gia công nghệ, giảng viên, nhà nghiên cứu, kỹ sư AI và cả cán bộ quản lý nhà nước. Nội dung khóa học tập trung vào các chủ đề như tư duy phản biện trong AI, khung pháp lý liên quan, quản trị rủi ro và các tiêu chuẩn đạo đức quốc tế trong phát triển công nghệ.

Chương trình được giảng dạy bởi đội ngũ chuyên gia trong nước và quốc tế có uy tín trong lĩnh vực AI, pháp lý và công nghệ. Sau khi hoàn thành, học viên sẽ nhận chứng chỉ do Viện ABAII và Đại sứ quán Hoa Kỳ cấp – một minh chứng quan trọng cho năng lực triển khai và quản trị AI có trách nhiệm.

2. UBND TP Đà Nẵng tổ chức Hội thảo chuyên đề “Trí tuệ nhân tạo – Động lực mới phát triển Đà Nẵng”

Ngày 9/5/2025, UBND TP Đà Nẵng đã tổ chức Hội thảo “Trí tuệ nhân tạo – Động lực mới phát triển Đà Nẵng”, nhằm cụ thể hóa tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Đây là lần đầu tiên thành phố tổ chức một hội thảo chuyên đề sâu về AI, thu hút gần 400 chuyên gia, doanh nghiệp trong và ngoài nước tham dự.

Hội thảo diễn ra trong hai phiên, tập trung vào các nội dung trọng tâm như: định hướng phát triển AI tại Đà Nẵng, chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong ứng dụng AI vào quản lý đô thị, xã hội và hành chính công, cũng như đề xuất chính sách thu hút đầu tư vào lĩnh vực này. Đồng thời, hội thảo cũng đặt ra mục tiêu xây dựng Đà Nẵng trở thành trung tâm khởi nghiệp AI khu vực thông qua các chương trình hỗ trợ, đào tạo nguồn nhân lực và kết nối hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Phiên chuyên đề buổi chiều đi sâu vào đánh giá hiện trạng hạ tầng công nghệ và dữ liệu AI của thành phố, giới thiệu các mô hình triển khai hạ tầng tiên tiến, đồng thời bàn thảo về chính sách hỗ trợ phát triển hệ sinh thái AI – Blockchain – đổi mới sáng tạo.

Với lợi thế về vị trí địa lý, hạ tầng số hiện đại, chính sách đầu tư thông thoáng và nguồn nhân lực trẻ, năng động, Đà Nẵng xác định AI là một trong những mũi nhọn phát triển công nghệ trong thời gian tới. Thành phố cam kết sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để các tổ chức, doanh nghiệp và chuyên gia cùng chung tay xây dựng một hệ sinh thái AI bền vững, đóng góp vào mục tiêu trở thành trung tâm công nghệ cao của cả nước, hướng đến mô hình thành phố thông minh, hiện đại.

3. Việt Nam được Liên Hợp Quốc đánh giá cao về chiến lược AI toàn diện

Ngày 12/5/2025, tại lễ công bố Báo cáo Phát triển Con người 2025 tổ chức tại Hà Nội, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) đã đánh giá cao chiến lược AI của Việt Nam, đặc biệt là Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị. Theo UNDP, Việt Nam đang thể hiện tầm nhìn dài hạn và toàn diện trong việc phát triển trí tuệ nhân tạo, gắn chặt AI với các mục tiêu phát triển con người và xã hội.

Báo cáo nhấn mạnh, AI tại Việt Nam không chỉ được phát triển như một công nghệ mũi nhọn, mà còn được tích hợp vào các chính sách giáo dục, y tế, dịch vụ công và đổi mới sáng tạo, theo định hướng lấy con người làm trung tâm. Các chương trình như Chuyển đổi số quốc gia hay Chiến lược AI đến 2030 đang đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ứng dụng AI có trách nhiệm và bền vững.

UNDP ghi nhận Việt Nam đã xây dựng nền tảng hạ tầng số và nguồn nhân lực phù hợp để triển khai AI quy mô lớn. Bên cạnh đó, việc bước đầu đưa nguyên tắc đạo đức và bao trùm vào các chính sách AI cũng cho thấy cam kết rõ ràng của Việt Nam trong việc phát triển công nghệ vì lợi ích xã hội.

Với định hướng đúng đắn và sự chuẩn bị bài bản, UNDP tin tưởng Việt Nam có thể trở thành hình mẫu khu vực về phát triển AI vì con người. Tuy nhiên, báo cáo cũng khuyến nghị tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, đẩy mạnh giáo dục cộng đồng và tăng cường hợp tác quốc tế để đảm bảo phát triển AI an toàn, hiệu quả và nhân văn.

4. Meta cam kết mở rộng đầu tư vào AI tại Việt Nam

Tại sự kiện Meta Marketing Summit Vietnam ngày 8/5/2025 tại Hà Nội, ông Benjamin Joe, Phó Chủ tịch Meta khu vực Đông Nam Á, khẳng định trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành động lực then chốt giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao hiệu quả tiếp cận khách hàng và mở rộng thị trường. Với hơn 100 tỷ USD đầu tư vào AI trong 10 năm qua, Meta đang hỗ trợ các doanh nghiệp địa phương tận dụng các công cụ như Meta AI, Advantage+ Creatives và mô hình Llama để tối ưu hoá quảng cáo và nội dung.

Ông cũng chia sẻ những kết quả tích cực từ việc ứng dụng AI tại Việt Nam, như trường hợp của Viettel và thương hiệu mỹ phẩm Co Mem HomeLab, cho thấy AI có thể giúp tiết kiệm chi phí, tăng doanh số và nâng cao hiệu quả vận hành. Theo khảo sát, hơn 90% doanh nghiệp Việt đã sử dụng AI, chủ yếu trong giao tiếp khách hàng và mở rộng thị trường.

Meta hiện đang triển khai nhiều sáng kiến tại Việt Nam như dự án dữ liệu mở ViGen, chương trình giáo dục AI có tín chỉ tại đại học, và các cuộc thi hackathon nhằm thúc đẩy cộng đồng nhà phát triển và khởi nghiệp. Ngoài ra, việc mở rộng sản xuất thiết bị Quest 3S tại Việt Nam cho thấy cam kết lâu dài của Meta đối với thị trường này. Meta khẳng định sẽ tiếp tục đầu tư vào hạ tầng, giáo dục và đổi mới sáng tạo để đồng hành cùng Việt Nam trong quá trình chuyển đổi số.

5. Việt Nam và Hoa Kỳ thúc đẩy hợp tác chiến lược về AI và bán dẫn

Ngày 13/5/2025, trong khuôn khổ chuyến công tác tại Hoa Kỳ và tham dự Hội nghị Đầu tư SelectUSA 2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Việt Nam Cao Anh Tuấn cùng đoàn công tác đã có các buổi làm việc với lãnh đạo cấp cao của Intel và Meta nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghiệp bán dẫn.

Tại buổi làm việc với bà Sarah Kemp – Phó Chủ tịch phụ trách Đối ngoại Chính phủ Quốc tế của Intel, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn đánh giá cao những đóng góp của Intel trong gần 20 năm đầu tư tại Việt Nam. Ông nhấn mạnh vai trò chiến lược của Intel Products Vietnam – cơ sở lắp ráp và kiểm định chip lớn nhất toàn cầu của tập đoàn, chiếm hơn 50% sản lượng kiểm định chip và đóng góp hơn 90 tỷ USD giá trị xuất khẩu từ năm 2010.

Ông cũng ghi nhận các chương trình hợp tác giữa Intel và Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia (NIC), đặc biệt là sáng kiến “AI for All” – đào tạo 10.000 nhân lực chất lượng cao về AI và bán dẫn, cũng như chương trình “AI for the Public Sector” hỗ trợ chính phủ số. Việt Nam khuyến khích Intel đầu tư trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, hướng tới xây dựng trung tâm công nghệ lõi của Intel tại châu Á.

Đại diện Intel đánh giá cao môi trường đầu tư tại Việt Nam, đặc biệt là sự hợp tác hiệu quả giữa Bộ Tài chính và doanh nghiệp, đồng thời khẳng định cam kết gắn bó lâu dài với thị trường Việt Nam.

TOP 5 SỰ KIỆN AI TIÊU BIỂU TRÊN THẾ GIỚI TUẦN 12/5 – 18/5

1. Nvidia cung cấp 18.000 chip AI cho dự án AI quy mô lớn tại Ả Rập Xê Út

Trong một bước tiến lớn nhằm củng cố vị thế trong lĩnh vực điện toán AI toàn cầu, Nvidia đã công bố kế hoạch cung cấp 18.000 chip đồ họa Blackwell B200 – thế hệ mới nhất của hãng – cho một dự án trung tâm dữ liệu do startup AI có tên “Humaine” triển khai tại Ả Rập Xê Út. Dự án này được hậu thuẫn bởi Quỹ Đầu tư Công (Public Investment Fund – PIF) của nước này, nhằm xây dựng một trung tâm dữ liệu AI khổng lồ với công suất lên tới 500 megawatt.

Jensen Huang, CEO của Nvidia, cho biết ông xem AI là “cơ sở hạ tầng thiết yếu” tương tự điện và internet trong thế kỷ 21. Việc triển khai hàng loạt chip Blackwell B200 này sẽ đóng vai trò xương sống cho hệ thống AI đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) và các ứng dụng AI tiên tiến khác.

Ả Rập Xê Út kỳ vọng sẽ trở thành một trung tâm AI toàn cầu, không chỉ để giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ mà còn để tham gia vào cuộc đua công nghệ với các siêu cường khác. Dự án của Humaine là một phần trong chiến lược “Saudi Vision 2030”, trong đó quốc gia này đã đầu tư hàng chục tỷ USD vào các lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là AI và dữ liệu lớn.

Tuy nhiên, thương vụ cũng dấy lên một số lo ngại về nhân quyền và quyền riêng tư, do chính phủ Ả Rập Xê Út bị cáo buộc sử dụng công nghệ để giám sát công dân. Nvidia và các đối tác cho biết sẽ đảm bảo việc tuân thủ luật pháp quốc tế về bảo vệ dữ liệu.

Đây cũng là dấu hiệu cho thấy Nvidia tiếp tục gia tăng ảnh hưởng trên trường quốc tế, không chỉ thông qua sản phẩm phần cứng mà còn trong chiến lược hợp tác với các chính phủ và các trung tâm dữ liệu quy mô lớn.

2. Microsoft cắt giảm 7.000 nhân viên để tái cấu trúc và tăng cường đầu tư vào AI

Ngày 13/5/2025, Microsoft thông báo sẽ sa thải khoảng 7.000 nhân viên, tương đương gần 3% lực lượng lao động toàn cầu, trong một nỗ lực tái cấu trúc nhằm tăng cường đầu tư vào lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Đây là đợt cắt giảm nhân sự lớn thứ hai của công ty kể từ năm 2023, khi Microsoft đã sa thải 10.000 nhân viên.

Theo báo cáo từ The New York Post, các vị trí bị ảnh hưởng trải rộng trên nhiều bộ phận và khu vực địa lý, với trọng tâm là các cấp quản lý trung gian. Động thái này nhằm “làm phẳng” cấu trúc tổ chức, tăng cường hiệu quả hoạt động và giảm chi phí, đặc biệt trong bối cảnh Microsoft dự kiến đầu tư tới 80 tỷ USD vào AI trong năm tài chính 2025 .

Reuters cho biết, các bộ phận như Xbox và LinkedIn cũng nằm trong danh sách bị ảnh hưởng, với khoảng 1.985 nhân viên tại bang Washington nhận được thông báo sa thải . Mặc dù công ty báo cáo kết quả kinh doanh quý gần nhất vượt kỳ vọng, nhưng việc tái cấu trúc được coi là cần thiết để duy trì lợi nhuận trong bối cảnh đầu tư mạnh vào AI.

Theo Business Insider, Microsoft đang nỗ lực tăng “phạm vi kiểm soát” của các nhà quản lý, nghĩa là mỗi quản lý sẽ giám sát nhiều nhân viên hơn, nhằm giảm thiểu sự chồng chéo và tăng hiệu suất làm việc . Đây là một phần trong chiến lược của CEO Satya Nadella để đưa Microsoft trở thành công ty dẫn đầu trong lĩnh vực AI, cạnh tranh trực tiếp với các đối thủ như Google, Meta và xAI của Elon Musk.

Động thái này phản ánh xu hướng chung trong ngành công nghệ, nơi các công ty đang tái cấu trúc và cắt giảm nhân sự để tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực chiến lược như AI. Mặc dù gây ra nhiều lo ngại về việc làm, nhưng Microsoft khẳng định rằng việc tái cấu trúc là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững và cạnh tranh trong tương lai.

3. Audible triển khai giọng đọc AI cho sách nói, gây tranh cãi trong giới sáng tạo

Audible, công ty con của Amazon chuyên về sách nói, vừa công bố kế hoạch sử dụng giọng đọc do AI tạo ra để sản xuất sách nói, đồng thời cung cấp công cụ dịch thuật AI trong tương lai. Công nghệ này sẽ được triển khai thông qua các đối tác xuất bản, với hơn 100 giọng đọc AI hỗ trợ nhiều ngôn ngữ như tiếng Anh, Tây Ban Nha, Pháp và Ý.

Theo The Guardian, Audible cho biết việc sử dụng giọng đọc AI sẽ giúp các nhà xuất bản tiết kiệm chi phí và thời gian sản xuất, đồng thời mở rộng khả năng tiếp cận sách nói đến nhiều đối tượng hơn . Tuy nhiên, động thái này đã vấp phải phản ứng từ các tác giả, người đọc sách và tổ chức ngành xuất bản, lo ngại về việc AI không thể truyền tải cảm xúc và sắc thái nghệ thuật như con người, cũng như ảnh hưởng đến quyền lợi của người sáng tạo.

TechCrunch đưa tin rằng Audible đang hợp tác với các nhà xuất bản để triển khai công nghệ này, cho phép họ lựa chọn từ hơn 100 giọng đọc AI với nhiều giọng điệu và ngữ điệu khác nhau . Công ty cũng đang phát triển công cụ dịch thuật AI, dự kiến sẽ ra mắt phiên bản beta vào cuối năm 2025, hỗ trợ dịch sách nói từ tiếng Anh sang các ngôn ngữ khác như Tây Ban Nha, Pháp, Ý và Đức.

Động thái của Audible phản ánh xu hướng ngày càng tăng trong việc ứng dụng AI vào lĩnh vực sáng tạo nội dung, nhưng cũng đặt ra nhiều câu hỏi về đạo đức và quyền lợi của người sáng tạo. Các tổ chức và cá nhân trong ngành xuất bản đang kêu gọi sự minh bạch và quy định rõ ràng về việc sử dụng AI trong sản xuất nội dung, nhằm bảo vệ quyền lợi và giá trị của con người trong quá trình sáng tạo.

4. Quốc hội Anh yêu cầu các công ty AI minh bạch về việc sử dụng nội dung có bản quyền

Ngày 12/5/2025, Thượng viện Anh đã thông qua một sửa đổi trong Dự luật Dữ liệu, yêu cầu các công ty AI phải tiết lộ việc sử dụng nội dung có bản quyền trong quá trình huấn luyện mô hình AI. Sửa đổi này được đưa ra nhằm bảo vệ quyền lợi của các nghệ sĩ và ngành công nghiệp sáng tạo, trong bối cảnh lo ngại về việc AI khai thác nội dung mà không có sự cho phép.

Theo The Guardian, sửa đổi do Nữ Nam tước Beeban Kidron đề xuất đã được thông qua với tỷ lệ 272 phiếu thuận và 125 phiếu chống, bất chấp sự phản đối từ chính phủ Anh . Chính phủ cho rằng sửa đổi này có thể cản trở sự phát triển của ngành công nghệ, nhưng các nghệ sĩ và tổ chức sáng tạo lại ủng hộ mạnh mẽ, coi đây là bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.

The Verge đưa tin rằng hơn 400 nghệ sĩ, bao gồm Paul McCartney, Dua Lipa, Elton John và Ian McKellen, đã ký thư ngỏ gửi Thủ tướng Anh Keir Starmer, kêu gọi thông qua luật minh bạch bản quyền AI . Họ nhấn mạnh rằng việc không có quy định rõ ràng sẽ làm suy yếu ngành công nghiệp sáng tạo trị giá 120 tỷ bảng Anh và cho phép các công ty công nghệ nước ngoài khai thác nội dung mà không bồi thường thỏa đáng.

Sửa đổi này hiện đang chờ được xem xét tại Hạ viện, nơi có thể sẽ có thêm tranh luận và điều chỉnh. Dù kết quả cuối cùng ra sao, sự kiện này đã làm nổi bật cuộc tranh luận toàn cầu về quyền sở hữu trí tuệ trong kỷ nguyên AI, và nhu cầu cấp thiết về các quy định pháp lý phù hợp để bảo vệ quyền lợi của người sáng tạo.

5. Liên Hợp Quốc thảo luận về việc kiểm soát vũ khí tự động sử dụng AI

Ngày 12 và 13/5/2025, các quốc gia đã họp tại Liên Hợp Quốc để thảo luận về việc thiết lập quy định đối với vũ khí tự động sử dụng AI, trong bối cảnh các hệ thống này ngày càng được triển khai trong các cuộc xung đột như ở Ukraine và Gaza. Mặc dù đã có các cuộc thảo luận từ năm 2014, nhưng đến nay vẫn chưa đạt được tiêu chuẩn quốc tế ràng buộc.

Theo TechStrong AI, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc, Antonio Guterres, đã đặt mục tiêu đến năm 2026 phải có quy định rõ ràng về việc sử dụng vũ khí tự động sử dụng AI . Tuy nhiên, các tổ chức nhân quyền cảnh báo rằng sự đồng thuận giữa các quốc gia lớn như Mỹ, Nga, Trung Quốc và Ấn Độ vẫn còn xa vời, và thời gian đang cạn dần để thiết lập các quy định cần thiết.

The Economic Times đưa tin rằng các chuyên gia cảnh báo về nguy cơ của việc sử dụng vũ khí tự động mà không có sự kiểm soát của con người, có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng và vi phạm luật nhân đạo quốc tế . Họ kêu gọi các quốc gia hành động nhanh chóng để thiết lập các quy định nhằm ngăn chặn việc sử dụng vũ khí tự động một cách không kiểm soát.

Cuộc họp lần này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong nỗ lực toàn cầu nhằm kiểm soát việc sử dụng vũ khí tự động sử dụng AI, nhưng cũng cho thấy những thách thức lớn trong việc đạt được sự đồng thuận quốc tế. Trong bối cảnh công nghệ AI phát triển nhanh chóng, việc thiết lập các quy định pháp lý phù hợp là điều cần thiết để đảm bảo an ninh và nhân đạo trong các cuộc xung đột.